Wat is een patroniem?

Voor 1811 hadden de meeste Friezen geen achternaam. Hun naam bestond uit de combinatie van een voornaam met een zogenaamd patroniem, de voornaam van de vader. Bijvoorbeeld: Antje Jilderts, dat wil zeggen Antje, dochter van Jildert. Uiteraard kende de adel wel familienamen en ook in de steden woonden families die al generaties lang een achternaam gebruikten.
Keizer Napoleon bepaalde in 1811 dat iedereen in het Koninkrijk Holland een familienaam moest laten vastleggen. Meestal werd dit gedaan door de gezinshoofden. Ze namen een naam aan voor zichzelf, kinderen en eventuele kleinkinderen. Over de familienaam van hun vrouw werd niets vermeld. Ook alleenstaande vrouwen of weduwen met kinderen kozen een familienaam. In totaal zijn er ruim 25.000 namen geregistreerd.
Helaas zijn de naamsaannemingen van de Waddeneilanden, het Bildt en Menaldumadeel en het grootste deel van Leeuwarden niet bewaard gebleven.
In de database familienamen kunt u nagaan wie welke familienaam heeft aangenomen.
Ook al had iedereen nu een familienaam, de patroniemen werden nog steeds gebruikt. Ze zijn pas in het begin van de 20ste eeuw definitief in onbruik geraakt.