Collectie museum: Merkletterlap met veel motieven uit eigen omgeving, gemerkt H.D.L

  • Maakster: H.d.L.
  • Vervaardigingsdatum: 1750
  • Afmeting: 32.5 x 69.5 cm
  • Plaats vervaardiging: Leeuwarden
  • Achterkant
  • Voorkant
Merklap

Reacties

  • Gieneke
  • 'Uitgelicht!', helemaal rechts hoort te staan bij een gekroonde initiaal.

Informatie

rechtsboven. Het lijkt of veel motieven onderdeel zijn van een verhaal. In het midden staat een huis met een lantaarnopsteker ernaast, een man die over de onderdeur leunt en een meisje op de stoep. Op de straat ervoor staan een man met een juk met emmers en een vrouw met een meisje aan een leiband. Links beeldde H. d. L. een wolkammer af bij een rek met geverfde strengen wol. Daarnaast lijkt een paard met een huifwagen een man te overrijden die op straat ligt. Helemaal rechts zijn drie mannen met een draagbaar geborduurd naast een kerk. Rechts zijn op het gebruikelijke grondje met boompjes en beestjes een trekschuit, twee mannen met een draagmand en een wachter in een poort geborduurd. Een opmerkelijk motief dat niet in een verhaal lijkt te passen is de spinnende aap, naast een altaar en een geblokt molentje. drie alfabetten, verzamelde ze zoveel mogelijk motieven uit haar eigen omgeving, zoals de meubelen Het Leeuwarder meisje H. d. L. borduurde drie maal haar initialen telkens onder een andere kroon. Na

Uitgelicht!

  • Gekroonde initiaal
  • Gekroonde initiaal
    Linnengoed van het Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden werd altijd gemerkt met een kroon. Als naaisters in Leeuwarden opdrachten wilden krijgen van het hof, moesten ze die kunnen borduren. Daarom zijn de initialen H.D.L. (3 x) en B. D. L. gekroond.
  • Gekroonde initiaal
  • Gekroonde initiaal
    Initialen staan op Leeuwarder merklappen nooit in grote versierde letters. Zelfs nadat het Stadhouderlijk Hof na de dood van Marijke Meu in 1765 was opgeheven, borduurden Leeuwarder meisjes gekroonde initialen.
  • Spinnende aap
  • Spinnende aap
    De spinnende aap wordt ook wel in verband gebracht met drie Griekse schikgodinnen. Zij voorspellen het lot der mensen en spinnen hun levensdraad. Klotho spint de draad, Lachesis bepaalt de lengte en Atropos knipt de draad door.
  • Relikwiekast
  • Relikwiekast
    Wat dit motief betekent is niet duidelijk,een reliekschrijn of relikwiekast, met een overblijfsel van een heilige? Onwaarschijnlijk in een protestantse omgeving. Of is het een kunstkast waarin men bijzondere dingen opborg?
  • Druivendragers
  • Druivendragers
    Mozes zendt verspieders uit naar het beloofde land Kanaän. Jozua en Kaleb komen terug met een gigantische druiventros, bewijs van vruchtbaar land. Of: voorste drager is het jodendom, achterste het heidendom en de druiventros Christus.
  • Wolkammer
  • Wolkammer
    Op een rek hangen strengen geverfde wol te drogen. De wolkammer licht met een stok de bovenste lat van het rek. Erbij een mand voor de droge wol. Wolkammers verwerkten ruwe wol tot breiwol en wol om te weven.
  • Huifwagen en ongeluk
  • Huifwagen en ongeluk
    Een paard met een huifwagen komt vaak voor op Friese merklappen. Hier is het tafereel uitgebreid met een man die zijn hoed afneemt. Ervoor ligt een man op de kop. Is die gevallen en wordt die overreden?
  • Pauwen
  • Pauwen
    De pauw is het symbool van pronkzucht, ijdelheid, weelde en onsterfelijkheid.
  • Kind aan leiband
  • Kind aan leiband
    Dit is een vrouw met een meisje aan een leiband. Vroeger kregen kinderen vaak een leiband aan als ze net konden lopen. Daardoor konden ze niet zo gauw vallen maar ook niet plotseling wegrennen.
  • Lantaarnopsteker
  • Lantaarnopsteker
    In Leeuwarden kwam in 1845 straatverlichting met gaslantaarns, daarvoor waren er olielampen. Die werden stuk voor stuk aangestoken door een lantaarnopsteker. Hij had daarom een lantaarn met een kaars bij zich en een ladder.
  • Kerk met initialen
  • Kerk met initialen
    De kerk was in de 18de eeuw een vanzelfsprekend gebouw in het leven van een meisje. Bij deze kerk staan de initialen H.K.; was dat een predikant of de koster?
  • Mannen met draagbaar
  • Mannen met draagbaar
    Twee mannen houden een draagbaar met een kist met een gestreept kleed erover. Erachter staat een derde man. Is het een lijkkist?
  • Stoelen en tafel
  • Stoelen en tafel
    Huisraadmotieven hebben betrekking op de huishoudelijke bezigheden van de vrouw. Dit is de toekomst van de borduurster. De motieven duiden op tevredenheid, vlijt, huiselijkheid en gastvrijheid, zoals stoelen en een tafel.
  • Linnenkast
  • Linnenkast
    De linnenkast op Friese merklappen, symbool van de goede huisvrouw, heeft twee deuren, balpoten en een grote kap. De huisvrouw heeft de sleutel van de kast en gaat over de inhoud. Erop: een kaststel van drie voorwerpen, vazen of kommen.
  • Wieg
  • Wieg
    De gevlochten wieg met een kap komt veel voor op Friese merklappen. Het is een symbool voor het toekomstige moederschap van het meisje dat de merklap maakte.
  • Vogel à la Quentel
  • Vogel à la Quentel
    Dit motief verscheen in 1527 in Ein new kunstlich Modelbuch van Peter Quentel. Het was bedoeld als rand met herhaalde vogels.In Friesland kreeg de vogel een ander uiterlijk: de duif werd een kievit.
  • Trekschuit
  • Trekschuit
    Dit is een trekschuit met een paard ervoor. Een trekschuit was in de 18de eeuw een belangrijk vervoermiddel. Vanuit Leeuwarden kon je met de trekschuit naar Bolsward, Dokkum en Sneek.
Impres Internet Groep B.V. te Zwolle