Het gebeurt niet vaak dat we een portret hebben van de maakster van een
     antieke merklap. Omdat Romelia Maria van Haersma tot een adellijke
     familie behoorde, weten we natuurlijk veel meer over haar achtergrond
     dan bij ‘gewone’ burgermeisjes. Het portret is gedateerd 1749 en is drie
     jaar na Romelia’s huwelijk met Epo Sjuck van Burmania geschilderd door
     B. Accama. Ik heb het portret gevonden in het boek van Geert van der
     Veer,  Familie Van Haersma en Van Haersma de With (Drachten 2001).
     Het is bijTresoar aanwezig in de studiezaalcollectie genealogie.








Adellijke families hebben natuurlijk ook een familiewapen. Romelia heeft haar familiewapen op haar merklap geborduurd. Deftige burgerfamilies en trotse boerenfamilies hadden ook wel een familiewapen, maar je treft ze niet vaak aan op merklappen. Daarom in deze blog een stukje over heraldiek.

Een wapen werd in de Middeleeuwen aangebracht op het schild van een ridder, zodat men kon zien wie er onder een wapenrusting schuilging. De opbouw van een wapen is aan strikte regels gebonden. Ook de kleuren hebben andere namen dan we gewend zijn. Het wapen kan worden bekroond met een helmteken of kroon. De afbeeldingen op een wapen hebben vaak een symbolische betekenis of een relatie met het gebied waar men woont.



Links in het midden van Romelia’s lap staat haar familiewapen. Het is van zilver, beladen met een groene eikenboom. Links van de stam een zespuntige ster in goud, rechts eveneens in goud de Franse lelie. Op het wapenschild heeft Romelia een kroontje geborduurd omdat ze tot een adellijke familie behoorde. De eik is een oud symbool voor adel en de bevoegdheid om recht te spreken. In de eikenboom zitten ook nog zes gouden eikels, maar die kon Romelia niet goed weergeven in kruissteek.

Wie onderzoek naar heraldiek wil doen, kan tegenwoordig via Google allerlei sites en informatie vinden. Een standaardwerk is Rietstap, Armorial général. In het Stamboek van den Frieschen adel is ook een kleurenafbeelding van het Haersma-wapen te vinden (rechtsonder). Je kunt tegenwoordig nog steeds een eigen familiewapen laten ontwerpen. De Fryske Rie foar Heraldyk geeft hierover adviezen en registreert de nieuwe familiewapens.

Rechts van haar familiewapen heeft Romelia nog een wapen, namelijk dat Friesland geborduurd. Tegenwoordig bestaat het wapen uit twee boven elkaar geplaatste gaande (= lopende) leeuwen in goud op een veld van azuur (= blauw), met zeven gouden liggende blokjes die de zeven Friese zeelanden verbeelden. Romelia heeft de blokjes achterwege gelaten en de leeuwen in blauw weergegeven. (Klik hier voor meer informatie over het wapen van Friesland en Friese heraldiek).