Pingjumer achternamen
Geplaatst op: 12-07-2011 door: Martha Kist
De drie lappen van Gienekes vorige blog vormen weer een mooie genealogische uitdaging. De lap uit 1854 is duidelijk thuis te brengen, de namen van de overgrootouders van de schenkster staan er voluit op vermeld. Ook de laatste lap is duidelijk, AH en TH zullen inderdaad de initialen zijn van de dochters van Hieke Broers en Hessel Lieuwes. Antje Hessels is geboren in 1808 en Trijntje in 1807. Ze waren dus in 1822 al 14 en 15 jaar, een wat oudere leeftijd dan we gemiddeld zien bij merklappenborduursters. Uitzonderingen bevestigen nu eenmaal de regel. De tweede lap, gesigneerd RT, heb ik helaas nog niet thuis kunnen brengen. Ik blijf speuren!
Bij Tresoar zijn we druk bezig met Fryslan 1811, de herdenking van 200 jaar naamsaanneming en 200 jaar Burgerlijke Stand. Daarom in deze blog aandacht voor de achternamen die Hieke Broers en Hessel Lieuwes hebben gekozen. Het verhaal is bekend: nadat ons land in 1810 bij het Franse keizerrijk was ingelijfd, werden alle inwoners verplicht een achternaam te kiezen. Meestal gebeurde dat door de gezinshoofden. Getrouwde vrouwen deden over het algemeen niet zelfstandig aangifte, tenzij hun man al overleden was en zij dus gezinshoofd waren geworden.
In Pingjum waren in totaal 103 personen die een familienaam aannamen. Het is leuk om de verschillende namen bij langs te gaan. Ga naar Familienamen 1811 in het snelmenu en typ Pingjum in het eerste zoekscherm en Arum voor de mairie.
Zo komen we ook Hessel Lieuwes tegen, die voor De Boer koos. Een eigenaardige keuze, wanneer we hem door de burgerlijke stand volgen. Hij was namelijk zijn hele leven turfschipper van beroep, tot zijn dood op 75-jarige leeftijd in 1850.
Onze Hieke Broers heet na 1811 ‘Kooistra’. Als getrouwde vrouw is zij niet te vinden in het Register van Naamsaanneming. Haar vader Broer Johannes was al in 1808 overleden en heeft nooit een achternaam gehad. Hieke had een zus Hinke en een broer Johannes, die ook na 1811 terug te vinden zijn met de naam Kooistra. Hinke heeft als vrouw geen aangifte gedaan, Johannes Broers als enige van het gezin wel:
Familienamen als Kooistra, Kooyenga en Van der Kooi zijn in de regel te herleiden op het beroep van kooiker, iemand die eenden ving in een eendenkooi. Ik heb eendenkooi-deskundige Gerard Mast gevraagd of hij meer informatie over deze familie heeft. Hij vertelde me dat er in Pingjum geen eendenkooi bekend is. En ook niet in Zurich en Wijnaldum, de plaatsen waar Hiekes vader en grootvader vandaan kwamen. Waarom hebben Hieke en haar broer en zus dan toch voor deze familienaam gekozen? Wie heeft hier meer informatie over?