Bij terugkomst van een korte fietsvakantie zat er een bijzondere puzzel in mijn mailbox. Jeanine Otten van het Hannemahuis in Harlingen was zo vriendelijk deze door te sturen, omdat we met dit project bezig zijn. Het gaat over een 18de-eeuwse stoplap uit Harlingen in particulier bezit. Omdat textiel in die tijd kostbaar was, moesten meisjes leren stoppen om gaten in kleding zo onzichtbaar mogelijk te herstellen.



Op deze ingelijste stoplap zijn negen flinke stoppen te zien, met een stervormige stop in het midden. De stoppen in de hoeken en in het midden zijn gemaakt in een variatie van keperbinding, waarbij schuine en zigzaglijnen het kenmerk zijn. De stoppen ertussen zijn in linnenbinding, één draad op één draad neer. Daar kunnen ogenschijnlijk ingewikkelde weefsels mee gemaakt worden, zoals de blauwwitte stop rechts. Het is een ‘schijnpatroon’ dat alleen door slim wisselen van kleur ontstaat. In Hindeloopen stond dat patroon bekend ‘stoelemattede’. Het lijkt inderdaad op een vlechtwerk van singelband, dat vroeger onder















beklede stoelzittingen werd verwerkt.

Tussen de stoppen staan vier kroontjes, letters en cijfers: anno 1732 en de initialen ID, DP, HP, SB, PI, IP, BP, TP, HP en FP. De eigenaar is op zoek naar de mensen achter de initialen. Op drie na, SB, IP en PI, zouden deze te plaatsen zijn in de Harlinger doopsgezinde familie Dreijer, voorouders van de huidige eigenaar. Doet u mee met de zoektocht naar de mogelijke oplossing van deze puzzel?

Bij de stoplap is echter een briefje bewaard dat zegt: Deze stoplap is gemaakt door Sijke van der Sluis, oud 17 jaar, den 11 julij gekregen in ’t jaar 1740, gemaakt bij Aletta Ferwerda tot Harlingen.

Maar … waar staan de initialen van Sijke op deze stoplap? Die zou zij als maakster toch duidelijk herkenbaar geborduurd moeten hebben? De enige S staat in de initialen SB. Is de B een patroniem, dus de naam van haar vader? En wat heeft Sijke van der Sluis met de














familie Dreijer te maken?

Wat ik heel interessant vind is de vermelding dat Sijke de stoplap heeft gemaakt bij Aletta Ferwerda. Er is volgens de genealogische site van Tresoar maar één Aletta Ferwerda die dat zou kunnen zijn. Namelijk de Aletta Ferwerda die in 1742 trouwde met Jacobus Tjallingii, sinds 1733 advocaat voor het Hof van Friesland. Voor haar huwelijk gaf Aletta kennelijk handwerkles aan meisjes uit de gegoede stand. Want dat vermoed ik wel, dat Sijke’s ouders redelijk welgesteld waren.